چرا پرورش جلبک سودآور است ؟
کاربردهای خیرهکنندهی جلبکها در زندگی و صنعت! چرا پروش جلبک سودآور است؟
احتمالاً تاکنون این جمله را شنیدهاید که: “پرورش جلبک، کسب و کاری با سودآوری بالا و سرمایهی کم است”
ابتدا نظر شما را به چند جملهی آماری جلب میکنیم:
کشورهایی مثل چین، مالزی، کرهی جنوبی، اندونزی و هند سالانه حدود صدو پنجاه هزار تن از جلبکهای مختلف را تولید، مصرف و بخشی از آن را صادر میکنند.
در ۱۸ ماه گذشته در ایران ۳۳ تن جلبک (حدود ۷۸٫۲۰۰٫۰۰۰٫۰۰۰ میلیار تومان)، برای تولید آگار استفاده شده است.
جلبک خشک با توجه به نوع آن ۷تا۳۰۰دلار به فروش میرسد.
سالانه دهها تن جلبک فراوری شده در کشور به مصرف میرسد که این میزان از طریق واردات تأمین میشود.
احتمالاً با توجه به گزارههای بالا به ارزش اقتصادی پرورش جلبک پی بردهاید. جلبک تولید شده را میتوان به صورت خام یا فراروی شده به فروش رساند. زمینههای فراوری و استفاده از جلبکها بیشماراند که در این مطلب به بررسی چند زمینه و ارائهیایدههای نوپا و سودآور خواهیم پرداخت.
ارزش خوراکی جلبکها
حتماً تاحالا اسم جلبکهای خوراکی را شنیدهاید یا حتی آنها را مصرف کردهاید. اما چرا جلک؟ به خاطر ویژگیهای خاص و منحصربه فردی مثل:
- چربی و کالری کم
- سرشار بودن از فیبر ومواد معدنی از جمله کلسیم، آهن، منیزیم، سلنیوم، روی
- حاوی ویتأمینهای B۱، B۱۲، B۲، B۹، ویتأمین C، ویتأمین E و ویتأمین A
- سرشار از پروتئین
- حاوی اسیدهای چرب غیراشباع امگا ۳ و ۶
از انواع جلبکهای خوراکی میتوان به :
جلبک نوستوک
جلبک نوستوک (این جلبک از سردهی سیانوباکترهاست که سرشار از پروتئین و ویتأمین C است و در طبیعت به صورت کلونی وجود دارد. این کلونیها معمولاً روی زمین دیده نمیشوند اما بعد از بارش باران به تودهای برجسته و ژلهای تبدیل میشوند و قابل رؤیت هستند.
زمانی تصور میشد این کلونی از آسمان سقوط کرده و برای همین به آن ژلهی ستارهای یا ژلهی جادوگر میگفتند)،
جلبک نوری (Nori)
جلبک نوری (Nori): (از این جلبک در تهیهی سوشی استفاده میشود و معروفترین جلبک خوراکی است که در فروشگاهها در دسترس است. این جلبک سرشار از ید، ویتأمین ب۱۲ و مواد معدنی است)،
جلبک دالس ( Dulse )
جلبک دالس ( Dulse ): این جلبک به صورت خام مصرف میشود، رنگ آن قرمز است و به عنوان ادویه هم در آشپزی به کار میرود. دالس حاوی مقادیر خوبی از کلسیم، پتاسیم، منیزیم و آهن است که برای پیشگیری از پوکی استخوان و تضمین سلامت مفاصل بسیار مفید است.
جلبک اسپیرولینا
جلبک اسپیرولینا (این جلبک از ردهی سیانوباکترهاست و به عنوان مکمل غذای انسان و دام استفاده میشود. درصد پروتئین بالایی دارد (۵۵%-۷۷%) و به خاطر ارزش غذایی بالایی که دارد به عنوان سوپرفود معرفی میشود و ناسا به دنبال استفاده از این جلبک در جیرهی غذایی فضانوردان است. همچنین افزودن این جلبک به غذای ماهی و یا کودها علاوه بر اینکه ارزش غذایی این مواد را بالا میبرد، ارزش اقتصادی بالایی را برای تولیدکنندگان این محصولات به ارمغان میآورد. قیمت ۵ گرم از غذای ماهی اسپیرولینا در سال۱۴۰۰، ۳۰۵هزارتومان بوده است. پرورش جلبک حوزهایایست نسبتاً نوپا که اگر با کمی خلاقیت ترکیب شود میتواند بسیار سودآور باشد. برای یادگیری اصولی این حرفه، شرکت در دورهی کارآموزی کشت جلبک بیولوژیسم را از دست ندهید! )
جلبک کالرپا
جلبک کالرپا (کالرپا سرتولاریودیز در بازارهای کشورهای جنوب شرقی آسیا به نام انگور دریایی شناخته میشود. این جلبک چون متابولیتهای ثانویهی زیادی تولید میکند طعم تندی دارد. هر چند این جلبکها خوراکی هستند اما گونههای سمی هم از آنها شناخته شده است. جلبکهای کالرپا در خلیج فارس و دریای عمان هم یافت میشوند)اشاره کرد.
مصارف صنعتی جلبکها
علاوه بر مصارف غذایی، جلبکها به منظور کاربردهای صنعتی نیز پرورش داده میشوند.
آگار
آگار: آگار نوعی پلی ساکارید است که از جلبک قرمز استخراج میشود. این ماده به دلیل مواد مغذی که دارد معمولاً به عنوان محیط کشت باکتریها و قارچها استفاده میشود. آگار از دوبخش آگارز و آگارپوکتین تشکل شده. آگارز در زیستشناسی مولکولی برای جداسازی مولکولهای بزرگ به ویژهDNA توسط الکتروفورز استفاده میشود. آگارز مورد استفاده در پژوهشهای مولکولی وارداتی است و هر کیلوگرم آن نزدیک به۲۰میلیون تومان قیمت دارد و این یکی از دلایل زیاد بودن قیمت تستهای مولکولی است. ارائهی روشی به منظور خالصسازی پلیمر طبیعی آگارز از آگار علاوه بر رفع نیازهای کشور میتواند برای تولیدکننده بسیار سودآور باشد.آگار به علت دارا بودن حالت ژلهای، به عنوان عامل غلیظکننده در تولید ژلاتین، بستنی، نوشیدنیها و سوپها کاربرد دارد
آلژینات
آلژینات: این ماده در دیوارهی سلولی جلبکهای قهوهای وجود دارد که به دلیل خاصیت ژلهای، مصارف گوناگونی در صنعت دارد. پودرقالبگیری دندان که برای ثبت دقیق بافتهای دهان و ارتباط فضایی آنها استفاده میشود باید بعد از حل شدن در آب خاصیت ژلهای پیدا کند. آلژینات با دارا بودن خاصیت الاستیکی علاوه بر توانایی ایجاد بافت ژلهای بعد از انحلال در آب (البته بعد از ترکیب با سدیم) قیمت ارزانی دارد و فرایند تولید و استفاده از آن آسان است. با این حال بخش اعظمی از این ماده در کشور ما وارداتی( بیشتر از کمپانی بایر هلند) است و تولید آن در کشور میتواند ارزش افزودهی زیادی ایجاد کند.
مصارف پزشکی آلژینات به همین جا ختم نمیشود! با استفاده از این ماده پانسمانهای خاص به نام پانسمانهای آلژینات کلسیم ساخته شده که اغلب برای زخمهای با ترشحات زیاد مثل زخم بستر یا زخم پای دیابتی استفاده میشود. این ماده ساختاری را ایجاد میکند که به هنگام آغشته شدن به خون یا ترشحات زخم پانسمان محکمتر میشود. این پانسمانها قادرند ۱۵-۲۰برابر وزن خود اگزودا جذب کنند.
مصارف درمانی جلبکها
در ایرلند استخرهایی از آب دریا و جلبک وجود دارند که بومیهای این منطقه عقیده دارند قرار گرفتن در این استخرها میتواند در تسکین دردهای روماتیسمی مؤثر باشد.
امروزه کشت و پرورش جلبکها از اهمیت ویژهای برخوردار است به طوری که….
استفاده از جلبکها برای ارتقا کیفیت محیط زیست:
لباسهای جلبکی !
یک شرکت خلاق نیوزیلندی موفق به تولید لباس با استفاده از جلبک شده است. تأمین الیاف طبیعی مثل کتان نیازمند مصرف آب زیادی است و نیز باعث تولید مقادیر زیادی از آلایندهها میشود. استفاده از جلبکها برای تولید فیبرهای طبیعی و الیاف به سلامت محیط زیست کمک میکند. همچنین به دلیل دارا بودن ویتأمینهای مختلف و خواص آنتی اکسیدانی، به سلامت و شادابی پوست بدن کمک میکند. (عکس لباسهای جلبکی)
در سالهای اخیر لزوم جذب گستردهی فلزات سنگین از آب و خاک به شدت مورد توجه قرار گرفته است. محققان پیشنهاد دادهاند جلبکها عامل بیولوژیکی کارامدی برای جذب فلزات سنگین از آب هستند. طبق مطالعات انجام شده جلبک spirogyra، قادر به پاکسازی۹۸درصدی کروم و۹۹. ۷۳درصدی آهن از آب بوده است.
سوخت سبز
سوخت سبز: دستیابی به منابع سوختی پاک و دوستدار محیط زیست به منظور دستیابی به توسعهی پایدار امری ضروری برای کشورها محسوب میشود. سوختهای پاک معمولاً از پسماندهای دانههای روغنی یا چربیهای حیوانی تولید میشوند. در این بین جلبکها با توانایی تولید مقدار زیادی روغن و نیز سرعت رشد زیاد منابع مناسبی برای تولید زیست سوختها خواهند بود.
محدود بودن ذخایرنفتی و وابستگی شدید بشر به این منابع باعث شده است محققان به فکر جایگزینی برای تولید انرژی باشند. انرژی الکتریکی در برخی موارد قادر است نبود سوختهای فسیلی را جبران کند اما به دلیل نداشتن قدرت پیشرانهی قوی جایگزین مناسبی برای سوخت جتها نخواهد بود و نیز قابلیت ذخیره ندارد. به دلیل قابلیت انرژی زایی زیاد برخی جلبکهای فتوسنتزکننده و امکانپذیری بیشتر ذخیرهی انرژی در فرم شیمیایی تحقیقات برای استفاده از این جلبکها به عنوان منبع سوخت آغاز شده است.
صنایع آرایشی بهداشتی:
فیکوسیانین رنگدانهای آبی رنگ است که در کل گروه سیانوباکترها یافت میشود. یک آنتی اکسیدان و ضد التهاب قدرتمند و طبیعی که در خلوصهای مختلف کاربردهای مختلفی دارد. در خلوص کمتر از۷دهم درصد به عنوان رنگ طبیعی خوراکی و غلیظکنندهی انواع نوشیدنیها و دسرها استفاده میشود و در خلوص کمتر از ۴. ۵درصد خاصیت دارویی دارد و در تهیهی انواع ماسک صورت، آبرسانها، کرمهای ضدپیری کاربرد دارد.
همینطور که روزبه روز خواص فوقالعادهی جلبکها کشف میشود، بازار فروش این محصولات نیز رونق بیشتری میگیرد. شما با شرکت در دورهی کارآموزی پرورش جلبک بیولوژیسم میتوانید پرورش جلبکهای خوراکی یا تجاری را به صورت اصولی و زیر نظر مجربترین اساتید فعال در این حوزه فراگرفته و وارد این صنعت شوید.
دیدگاهتان را بنویسید